Biogas uit mestvergisting kan een belangrijke bijdrage leveren aan klimaatdoelen, stikstofreductie en de verduurzaming van het energiesysteem. Toch blijft het potentieel in veel regio’s nog onbenut. Alliander ziet steeds vaker verzoeken voor ondersteuning bij biogashub-initiatieven, en vroeg Common Futures om te onderzoeken of biogashubs wenselijk, haalbaar en schaalbaar zijn — en welke rol Alliander hierin kan spelen.
Common Futures voerde een integrale verkenning uit voor verschillende logistieke routes voor mestvergisting, waaronder biogashubs, mesthubs en biogastransport via flessen, en keek hierbij naar:
- de maatschappelijke waarde van mestvergisting, inclusief energieproductie, klimaatwinst, stikstofreductie en leveringszekerheid;
- de businesscase voor boeren, inclusief kostendaling door schaalgrootte;
- de systeemwaarde en strategische voordelen van biogasnetwerken in Alliander gebied;
- de waarde van biogashubs voor Alliander;
- de juridische en organisatorische randvoorwaarden, zoals vergunningen (<25.000 ton mest van derden) en rolverdeling tussen ketenpartijen.
De analyse is uitgevoerd in samenwerking met CCS Energieadvies en gebaseerd op gesprekken met boeren, LTO, Rabobank en interne experts binnen Alliander.
Belangrijkste inzichten
1. Groengas uit mest heeft hoge maatschappelijke waarde
De studie schat in dat mestvergisting in het Alliander-gebied een groot potentieel heeft: tot 225 miljoen m³ groengas in 2030, vergelijkbaar met de huidige landelijke productie. Mestvergisting reduceert methaanemissies, ondersteunt stikstofdoelen en versterkt de energie-onafhankelijkheid.
2. Hybride biogashubs bieden de beste mix van schaal en snelle realisatie
Micro-vergisters (in biogashubs) zijn relatief snel te realiseren, maar duur en minder toekomstbestendig. Grote mesthubs zijn het meest kostenefficiënt, maar hebben trage vergunningstrajecten. Hybride biogashubs combineren de voordelen: middelgrote vergisters (ca. 500–1.200 koeien), snelle vergunningverlening, schaalvoordelen en lagere leeglooprisico’s. Dit maakt ze kosten-effectiever en toekomstbestendiger dan microvergisting.
3. Kansrijke rol voor Alliander
Alliander kan door het ontwikkelen van biogasleidingen:
- projectrisico’s voor vergisters verlagen en zo realisatie versnellen;
- de locatie van groengas invoeding strategisch sturen;
- aansluiten bij haar bredere strategie voor infrastructuur voor duurzame gassen;
- mogelijkheden creëren om industrie te verduurzamen, wat druk op het elektriciteitsnet kan verminderen.